Vhaimeleli vha mahoro o fhambanaho a zwa polotiki vho tahisa mbilahelo kha muvhuso wa lino, zwine vhari vha khou balelwa u shandukisa vhutshilo ha vhadzulapo u bva tshe vha dzhia muvhuso minwahani ya furaru yo fhelaho. Hone lihoro livhusi liri huna zwinzhi zwe la swikelela kha minwaha ya furaru yo fhelaho zwine zwa katela mishumo, ndisedzo ya tshumelo ya vhadzalupo na u alusa ikonomi. Mbekanyamushumo ya Ndevhetsini kha Phalaphala FM na Mbekanyamushumo ya Zwa Maramani, vho dalela fhala Nancefield Multi-Purpose Centre, doroboni ya Musina he vha fara nyambedzano hone, na mahoro a zwa-polotiki nga ha zwipikwa zwavho na zwine vha tama u shandukisa arali vha nga fhenya kha dzi khetho gute dza nanwaha.

Afrika Tshipembe li kati nau di lugiselela khetho dza ndeme fhasi ha muvhuso wa demokirasi fhedzi tshi pfisaho vhutungu ndi uri vhunzhi ha vhadzulapo vha khou vhonala vha tshi do kundelwa u shela mulenzhe nga nthani ha u shaya bugundaula/basa. South Africa is preparing for a historic national election since democracy, unfortunately most citizens might not be able to participate or cast their vote due to the failure to obtain an identity document .

U ya nga ha vhadivhi vha mutakalo, masiandaitwa a u daha fola Hubbly Bubbly a khombo vhukuma kha mutakalo wa muthu. Vhari zwi vhanga malwadze a ngaho sa khentsa ya mulomo, mafhafhu, u kundelwa u fema na malwadze a mbilu. Ndi ngani avho vha zwi itaho vha sa dzhieli ntha mutakalo wavho? Nga ri lavhelese.

Vhadzulapo vha vhuponi ha Tshikuwi, Tshirolwe, Luvhalani, Ha-Mabirimisa khathihi na fhala Dzanani nnda-nyana ha Louis Trichardt, vho di dzhenisa kha zwa migwalabo dzivhegeni dzo fhiraho. Vhadzulapo vha ri vha khou toda ndisedzo ya tshumelo ine ya katela madi, dzi-nndu, mudagasi, tshumelo dza zwa mutakalo khathihi na dzi-bada. Zwazwino vhadzulapo vho nea Masipala wa Makhado maduvha a sumbe uri vha vhe vho no fhindula makumedzwa a zwililo zwavho zwa sa ralo, vha do bvela phanda na migwalabo.

Phesenthe dza fumi-sumbe khoma ina kana (17.4%) ya vhathu vha shumisa zwikimu zwa madzilafho u wana madzilafho fhano Afurika Tshipembe. Izwi zwi sia vhathu vha 54 million u ya ntha vha tshi shumisa maongelo a nnyi na nnyi u wana dzilafho. Fhedzi nga kha NHI, muvhuso u khou toda vhadzulapo vha tshi wana dzilafho la zwa mutakalo nga ndila i fanaho. Fhedzi vhanwe a vha khou ima na mulayo uyu, vhari themamveledziso ya maongeloni na dzikiliniki a dzo ngo lugela u shuma fhasi ha tshikwama tsha NHI.

Fhungo la u gwiwa ha mugodi vhuponi ha Fundudzi na Thathe-Vondo li khou sia hu ndado vhukuma vhuponi ha Limpopo . Izwo zwi khou da nga murahu ha musi vha nndu ya vhuhosi ha Tshivhase vho bvisa lunwalo lu tendelaho vha Mammba Mining Group u gwa mugodi vhuponi ha zwifho.

Mbekanyamushumo ya Zwa Maramani yo khunyeledza nwedzi wa Vho-Mandela nga u lavhelesa ndila dze vhanwe vhadzulapo vha shela ngadzo mulenzhe kha u thusa vha re na thodea. Ro fara nyambedzano na nyalunako o swikaho kha mutrvhe wa Top 15 wa mbambe ya Miss SA 2020, Shudufhadzo Musida u pfa zwinzhi nga ha ene mune khathihi na u ri nwedzi wa Vho-Mandela u amba mini khae.

Mbekanyamushumo ya Zwa Maramani yo faranyambedzano na vhakololo vha muta wa vhuhosi vhuhulu ha Vhavenda ha Mphephu Ramabulana.

Mbekanyamushumo ya Zwa Maramani yo elelwa u fhira fhano shangoni ha lizhakandila siani la muzika Vho-Dan Nndivhiseni Tshanda , vhe vha ri sia nga murahu ha vhulwadze ha tshivutshela ha mbilu.

Afurika Tshipembe hu na senthara dza ndulamiso dza madana mavhili fuina-raru (243) hune khadzo ha vha na vhafariwa vha padaho zwigidi zwa dana furathi-nthi (161 000). Mbekanyamushumo ya Zwa Maramani yo dalela vhafariwa vhane vha khou wanala fhala Thohoyandou Correctional Center, he ha vha hu tshi divhiwa sa dzhele Matatshe. Iyi ndi inwe ya senthara dza ndulamiso khulwane I wanalaho Vunduni la Limpopo. Vho Gladys Mukondeleli, ndi mudzulapo wa shango la Mianzwi, vhe vha do farelwa mulandu wa vhufhura, vho do shuma tshigwevho tshavho kha dzhele dzo fhambanaho. Ndi muthu ane a khou di wana a tshi khou ita zwa ndimo.

Tshivhalo tsha matshudeni vha re na ndalukanyo vha sina mishumo tshi khou sumbedza tshi tshi khou hulela vhukuma. Matshudeni vhari nyimele iyi i khou vha vhangela mitsiko. Naa ndi zwifhio zwine muvhuso wa fanela u ita u thusa matshudeni avha?

Vhafumakadzi vhane vha lingana phesenthe dza sumbe u mona na lifhasi nga vhuphara vho no tambudziwa lwa vhudzekani nga vhathu vhane vha seisana navho kana muthu ane vha mu divha. Izwi ndi u ya nga ha muvhigo World Bank wa nwaha wa Gidi-mbili fumbili-raru. Vhaeni vhashu vhane vha vha Vho-Khathutshelo Tshivhase vhane vha vha munwe wa vhathu vho tanganaho na zwiito zwa u tambudziwa na Vho- Susan Ravuku vhane vho imela tshiimiswa tsha Vhembe Youth Empowerment Programme vho ri thusa u pfesesa fhungo ili nga vhu dalo.

Vhunzhi ha vhadzulapo vha ḽa Afrika Tshipembe vhane a vha koni u swikelela madi o kunaho ndi na vhane vha ḓitika nga maḓi e vha tou digwela, vha fhedza vha tshi khou nwa madi o tshikafhalaho ane a vha na zwitzhili nahone ane avha khombo kha mutakalo wa vhathu.

Maḓuvha ano a madakalo a holodei dza Khirisimusi na Ṅwaha muswa, ndi maduvha ane mavemu a di nea maanda kha u tangula vhadzulapo. Brigadier Vho-Hlulani Mashaba vhane vha vha muhulwane wa zwa vhudavhidzani ha Mapholisa Limpopo vhari vha khou vhilaedziswa nga vhutshinyi hune ha itelwa vhathu vha tshifumakadzini/GBV zwine zwo kalula afho vunduni.